ZNACZNIK NA MAPIE: BIESZCZADY

Widok na góry znad jeziora Solińskiego

Bieszczady - to zachodnia część Beskidów Wschodnich. Dzielą się one na Bieszczady Zachodnie (pasmo po stronie polskiej, słowackiej i ukraińskiej) oraz na Bieszczady Wschodnie (pasmo ukraińskie).

 

 

 

Trochę informacji teoretycznych....

Najwyższy szczyt bieszczadzki to Pikuj. Ma 1408 m n.p.m i leży po stronie Ukraińskiej.
Do pierwszego rozbioru Polski, do 1772 roku właśnie przez Pikuj przebiegała granica pomiędzy Rzeczpospolitą Obojga Narodów a Królestwem Węgierskim.

Stojący tam monument został wzniesiony na cześć pierwszego prezydenta Czechosłowacji - Tomasa Masarykowa.
Najwyższym polskim szczytem bieszczadzkim jest Tarnica - 1346 m n.p.m.
Góry te zostały wypiętrzone podczas tzn. "neogenu" i złożone są z "fliszu karpackiego" - skał osadowych, łupów ilastych i piaskowców, ułożonych w wyżej wymieniony sposób.

Ciekawostka:

Na przełomie stycznia-lutego można w górach zaobserwować ciekawe zjawisko. Polega ono na wzroście temperatury wraz ze wzrostem wysokości. Dzięki temu powietrze na samych szczytach jest czyściutkie i stojąc na nich możemy oglądać oddalone o prawie 130 km szczyty Tatr. Jest to inwersja powietrza.

Od 1973 roku na terenie Bieszczad funkcjonuje Bieszczadzki Park Narodowy, trzeci co do wielkości park narodowy w Polsce, z siedzibą w Ustrzykach Dolnych. Zajmuje on ponad 292 km kwadratowe z czego prawie 185 km kwadratowych objętych ochroną ścisłą.

BPN to ostoja dla tysięcy gatunków roślin i setek gatunków zwierząt.
Właśnie w tym rejonie spotkamy wilki (polsko-słowackie) i niedźwiedzie (polsko-ukraińsko-słowackie). Poza nimi, na wolności żyją tutaj żbiki, rysie, żubry oraz jelenie karpackie (różnią się od "naszych jeleni" tym, że to naprawdę są jelenie, a nie  gatunek daniela).
Jest to miejsce występowania wszystkich 9 gadów, które żyją na terenie Polski. Są to żółwie, jaszczurki oraz węże.
Większość żyjących tutaj zwierząt wpisanych jest do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt - na przykład dzięcioł białogrzbiety czy płochacz halny.

Ciekawostka:

Bieszczady to teren gdzie występują... endemity karpat wschodnich.

Endemit - gatunek charakterystyczny dla danego rejonu występujący na wolności tylko w tym określonym okręgu.

Endemitami Karpat Wschodnich są przykładowo kwiaty takie jak pierwiosnek hallera czy ciemiernik czerwonawy.

Na terenie BPN znajduje się około 206 km tras turystycznych. Jest możliwość przejechania niektórych tras konno czy rowerem.
Bliskość i bezpośredniość przyrody robi na człowieku ogromne wrażenie. Sprzyja temu między innymi stary, puszczański charakter lasów tych gór. Poza urokiem natury czeka na nas też wiele atrakcji turystycznych.

Ciekawostka:

W dawnych czasach na terenach dzisiejszych Bieszczad zamieszkiwała ludność wielonarodowa, z przewagą ukraińską. W trakcie II wojny ludność ta pragnęła odzyskać niepodległość, więc chwycili za broń, utworzyli UPA (Ukraińska Powstańcza Armia) i wyżynali całe wioski, miasteczka, gospodarstwa z inną narodowością niż ukraińska. Aby zapobiec dalszej masakrze w latach 1944-47 nastąpiło wysiedlenie ludności bieszczadzkiej, która musiała zostawić swoje dobytki naturze. Obecnie taki wpół ludzki, ale i wpół dziki obraz nazywamy "krainą dolin". Możemy dzięki temu spacerując po szlaku odnaleźć stare zabudowania, zdziczałe sady czy pastwiska.

W lasach oraz na przedmieściach miast znaleźć możemy wiele opuszczonych, starych cmentarzy żydowskich lub prawosławnych. Te drugie najczęściej można spotkać przy nawet średniowiecznych cerkwiach. Są to drewniane, kolebkowe świątynie prawosławne i nie da się choć jednej nie zobaczyć w trakcie pobytu w Bieszczadach.

Cerkiew w Uluczu

Cmentarz prawosławny

Będąc w tych górach informację turystyczną odnajdziemy w siedzibie BPN - w Ustrzykach Górnych Tam też znajduje się jedno z największych muzeów przyrodniczych.

Ciekawostka:

Bieszczady zostały objęte ochroną europejską siecią NATURA 2000. Niedługo później UNESCO utworzyło tam Międzynarodowy Rezerwat Biosfery "Karpaty Wschodnie".

Największą rzeką bieszczadzką jest San, prawobrzeżny dopływ Wisły.
Rocznie Bieszczady odwiedzane są przez prawie 200000 turystów.


Wrażenia

Moim zdaniem nie ma miejsca z takim klimatem jaki panuje w Bieszczadach. Może jest w nich coś magicznego, może to po prostu naturalna dzikość, która pozwoli zupełnie zapomnieć o przyziemnych, "miastowych" problemach. Tutaj najpiękniejszą muzyką jest szum lasu i śpiew ptaków. Nawet w deszczu człowiek może siedzieć tylko przy oknie i podziwiać, może i niskie, góry.
Na bank potrzebne będą tutaj bardzo wygodne buty i nastawienie na długie wędrówki. I cierpliwość, gdy w GPSie zniknie nam zasięg. Ale... po co w takim miejscu cywilizacja?!
Zanim wjechałam bezpośrednio w Bieszczady, odwiedziłam Lublin, Zamość, pojechałam na granicę polsko-ukraińską. Skończyłam w Solinie, skąd przemieszczałam się w głąb tej cudownej krainy.

Kamienica ze starego miasta w Lublinie

 

Ratusz w Zamościu

Porady praktyczne

Jeżeli nie planujemy wypadu pod namiot warto wcześniej znaleźć odpowiednią kwaterę, ponieważ tylko w tych największych miastach (Ustrzyki Górne, Wetlina, Muczne...) znajdziemy coś odpowiedniego - choć nie zawsze wolnego. Musimy nastawić się typowo na chodzenie, ewentualnie na poruszanie się rowerami. Góry nie są wysokie, ale teren jest czasem wymagający. Jeżeli jednak wybieramy samochód - trzeba uważać, by nie wylądować w szczerym polu.
Poza odpowiednim strojem, obuwiem, trzeba zabrać ze sobą coś przeciw owadom (mnie o porze letniej najbardziej dokuczały komary i pająki, jednak wyjątkowo w tym roku uważać trzeba na kleszcze) lub maść czy środek zabezpieczający ugryzienie gada (w Polsce nie ma jadowitych węży czy jaszczurek, jednak ugryzienia nie są przyjemne i lepiej im zaradzić). Dla miłośników wspomnień - warto zabrać ze sobą aparat :)
Na szlaki nie można wprowadzać ze sobą psów, kotów czy innych zwierząt domowych. Poza tym uważać musimy na zwierzęta, które żyją na tym terenie.


Bieszczady mają... dość duże odbicie w popkulturze. Nie raz słychać tekst... "Rzućmy to i wyjedźmy w Bieszczady" - nie bez powodu :)
Kto był harcerzem zna na pewno wiele pieśni dotyczących Bieszczad  -Bieszczadzki Trakt, Bieszczadzki rock and roll, Bieszcadzkie reagge i wieele wiele innych :) A kto nie był, zna na pewno zespół KSU i "Moje bieszczady".